Itihāsa | इतिहास

राजतरंगिणी हा ग्रंथ विविध दृष्टीने महत्त्वाचा ठरतो. कश्मीरचा इतिहास सांगणारा ग्रंथ म्हणून तो महत्त्वाचा आहेच; पण त्याचे शीर्षक सुचवते त्याप्रमाणे या काळनदीच्या प्रवाहात कितीही मोठा राजा वा सम्राट असला तरी तो केवळ एक तरंग मात्र आहे

जनमानसामध्ये कश्मीरचे सम्राट ललितादित्य, सम्राट जयापीड यांच्यासारखे राजे तितकेसे प्रसिद्ध नाहीत. आपल्याला शिकवलेल्या इतिहासात, भारतात छोटी–छोटी राज्ये होती हे वारंवार सांगितले जाते; 

भारतातील सप्त शास्त्रीय नृत्यप्रकारांपैकी कथक ही लालित्यपूर्ण एक नृत्यशैली! बाकी नृत्यप्रकारांच्या तुलनेमध्ये  कथक आणि भरतनाट्यम् ह्या दोन नृत्यशैलींचा प्रसार देशभरामध्ये  विशेषतः महाराष्ट्रामध्ये  अधिक झाल्याचे निदर्शनास येते.

पंढरपूर विठ्ठलभक्तांचा परिवार व शिष्य भक्तांचा वर्ग वारकरी संप्रदाय नावाने सर्वत्र सुपरिचित असला तरी या संप्रदायाची पाळेमुळे फार खोलवर आहेत व इतिहासही प्राचीन आहे.